Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Vragen en info over kunstmatige nesten
Plaats reactie
Gebruikersavatar
SirLenz0r
Lid
Berichten: 145
Lid geworden op: 20 januari 2012
Gender:
Leeftijd: 36

Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door SirLenz0r »

Inleiding
Al een poosje geleden laten merken dat ik enorm graag een oecophylla smaragdina (weefmier) kolonie zou willen hebben. Ik laat me niet tegenhouden door het feit dat ze nergens leverbaar zijn op het moment (rond de zomer waarschijnlijk weer) en dat m'n vrouw er niet echt om staat te springen :roll: .
Ik heb het er toch op gewaagd en alvast in een formicarium geïnvesteerd, juist dat ze nog niet leverbaar zijn geeft me wat tijd te experimenteren!
Het meest coole van dit project is denk ik de 'formotica' (domotica voor mieren... :lol: ) (zie onder), ik kan via mijn mobiele telefoon de temperatuur en lucht vochtheid in de gaten houden.

Afbeelding
Afbeelding

Waarom deze mier?
In Thailand zag ik de mieren in het wild en vond ze gewoon erg mooi om naar te kijken. (eigenlijk was het gewoon liefde op het eerste gezicht 8-).
Zoals bij de meesten van jullie vast bekend, maakt de weefmier zijn nest het liefst in een levende plant door blaadjes aan elkaar te weven.
Dit maakt het een extra interessante soort, zowel kwa gedrag als kwa eisen: Iets totaal anders dan de verschillende messor sp. die ik nu heb/gehad heb.

Exterieur: De gekozen woning
Omdat het flink in het zicht staat in huis en mensen me al raar genoeg aan kijken als ik over de hobby vertel, besloot ik niet te veel te doe-het-zelven aan het nest zelf.
Ik heb gekozen voor een Antstore "arena center high" (https://www.antstore.net/shop/en/starte ... -ants.html) kit van 20x20x40cm.
Liever had ik het grotere model (30x30x60), maar die werd niet buiten Duitsland verscheept en na wat heen en weer gemaild, wilde Antstore me ook niet echt verder helpen (zoals naar hun partner shop in Duisberg versturen).

Het mooie van de "arena center" serie, vind ik de ingebouwde metertjes, liggende rand aan de bovenkant + los deksel met gaten voor ventilatie+lamp en de extra gaten aan de onderkant om nesten, voeding enz aan te sluiten.

Gezien de soort vrij agressief is en goed kan klimmen en de plant best wel eens zou gaan kunnen groeien... ga ik er vanuit dat ik straks niet heel makkelijk meer in de bak kan komen. De gaatjes in de zijkant lijken me dan ook ideaal voor extra ventilatie en snel eten te kunnen toedienen.

Interieur: De beplanting
Afbeelding
Ik ben begonnen met een randje te maken van tuinhout, omdat ik niet wilde dat de gaatjes aan de linkerzijkant onder de grond kwamen te liggen. De gaatjes aan de rechterkant zitten bewust wel onder de grond (zie 'Klimaatregeling").

Ik heb gekozen voor een 'geldboom'. De weefmier heeft een plant nodig met niet de dikke bladeren en de geldboom is een natuurlijke keuze voor deze soort. Het is nog even afwachten hoe dit groeit in mijn bak.

Ook heb ik nog een klein vetplantje geplant, ter aankleding.

Klimaat+licht
Een tropische mierensoort heeft een warmen en vochtige omgeving, wat ik zoveel mogelijk automatisch wilde gaan regelen.
Voor de temperatuurregeling heb ik besloten voor een warmtematje te gaan.
De vochtigheid heeft me wat meer research gekost. eerst wilde ik zo'n 'fogger', want dat leek me er wel cool uitzien.
Na even goed nadenken, leek het me dat er een groter risico was dat het nest te vochtig werd (ivm gesloten deksel) dan dat het te droog werd. Teveel vocht = rottende planten en weinig zicht :(...
Dus leek het me handiger in goede ventilatie te investeren.
In het deksel past precies een ventilatortje wat ik ook bij Antstore heb gekocht.
Aan de onderkant heb ik een gat met een ventilatieroostertje (ook van Antstore (lijkt zo uit een 3d printer te komen)).
Door dat gat aan de onderkant merk ik dat er een aardige luchtstroom ontstaat (jippie).
Voor de bewatering heb ik gekozen om het bijgeleverde drinksysteem aan de kant te hangen wat onder de grond zit. Zo krijgen de plantjes water en omdat zal, door de warmtemat die er direct onder ligt, de algehele luchtvochtigheid omhoog gaan.

Als verlichting heb ik gekozen voor een LED spot van het merk 'innr'. Dat een draadloos dimbare lamp die perfect samenwerkt met mijn Philips Hue systeem (voordeel tov Philips lampen: een stuk goedkoper, namelijk 20 euro).
Dat scheelt me niet alleen een tijdschakelaar, maar ook het mooi dat het licht langzaam (gedimt) aan gaat EN dat ik het zou kunnen combineren de klimaataansturing (bijv. dat het iedere dag even lang licht is als in Thailand).

Klimaat+licht - The geeky part
Dit was mijn stappenplan:
* Temperatuur + vochtigheid uit kunnen lezen via mijn wifi netwerk
* Temperatuur + vochtigheid naar een display sturen
* Relais kunnen schakkelen via mijn wifi netwerk
* Home automation systeem opzetten waarmee ik deze gegevens kan uitlezen, en met de hand relais kan sturen
* Home automation systeem inregelen met de juiste regels

Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding

Stap 1: temperatuur + vochtigheid uit kunnen lezen via wifi netwerk
We beginnen met de 'brains' van het formicarium, daarvoor heb ik gekozen voor een NodeMCU (~4euro) , dat is een ESP8266 (programmeerbaar+wifi) module met wat praktische handigheidjes (5V, USB, breakout pins etc).
Aan de nodeMCU hangt een temperatuur en vochtigheidssensor, die ik via een van de gaten onder de grond de bak in heb geleid (met een rietje eromheen om de draadjes te beschermen).

De NodeMCU is makkelijk te programmeren via Arduino IDE en binnen een avondje kon ik in mijn browser de temperatuur en luchtvochtigheid uitlezen.

(meer details over de software? laat t me weten.)

Stap 2: temperatuur + vochtigheid uit kunnen lezen via display
Natuurlijk is het het makkelijkst als ik zonder internet ook de temperatuur en luchtvochtigheid kan uitlezen. Ik vond op het internet een goedkoop, klein OLED displaytje (http://www.tinytronics.nl/shop/Display/ ... pixels-wit), wat erg goed werkt. De documentatie van de pinnetjes was niet super, maar er waren standaard libraries beschikbaar, waardoor ik de software vrij snel werkend had.

Stap 3: relais kunnen schakelen via mijn wifi netwerk
In dezelfde webshop als van het display, vond ik ook een relais printje, wat nodig is om relatief zware electronica, zoals de ventilator en het warmtematje, te kunnen schakelen.
http://www.tinytronics.nl/shop/Diversen ... oog-actief

Hoe zien de berichtjes er uit?
Ik kan de status uitlezen door een GET request te doen, bijv.:

Code: Selecteer alles

$ curl http://192.168.0.60
{"id": "LEN-ANT-WEAVER", "temperature":   21.0, "humidity":   78.7, "humidify": 1, "heat": 1}
Door een POST request te doen, kan ik "humidify" en "heat" aan/uit zetten, bijv.:

Code: Selecteer alles

$ curl -X POST -d {"heat":false} http://192.168.0.60
Stap 4: Home automation systeem opzetten waarmee ik deze gegevens kan uitlezen, en met de hand relais kan sturen
Ik had nog een ongebruikte Raspberry Pi liggen en na wat software vergeleken te hebben, kwam ik uit bij Home Assistant (zie screenshot boven). Dit integreert vrij makkelijk met de andere apparaten die heb, heeft een frisse interface en is makkelijk uit te breiden, wan Python.
Na wat spelen (mijn vrouw 's ochtend wakker maken met een lief bericht en live-weer data (via de tv, via chromecast, met google text-to-speech :D), werd het tijd mijn mieren woning ook te kunnen regelen. De documentatie is vrij helder en nog een avondje had ik het eigenlijk wel werkend zoals ik wilde.

Stap 5: Home automation systeem inregelen met de juiste regels
Na wat geexperimenteerd te hebben onder verschillende omstandigheden, heb ik besloten de regels in Home Assistent simpel te houden:
* <60% luchtvochtigheid: fan uit
* >80% luchtvochtigheid: fan uit
* <22 C: warmtemat aan
* >28 C: warmtemat uit

Vooral de luchtvochtigheid flikkert soms meerdere keren per uur. De warmtemat is eigenlijk continu aan, omdat het maar een paar graden verwarmd en het binnen bij mij vaak niet al te warm is.

Meetresultaten van een dag:
Afbeelding
(Visualizatie is uit LogEntries, wat ik gebruik om wat meer inzicht te krijgen in mijn data over langere periode, zonder dat mijn Raspberry Pi dat hoeft op te slaan).
Laatst gewijzigd door SirLenz0r op 02 apr 2017, 13:47, 1 keer totaal gewijzigd.
Ants never lend, ants never borrow.
Thijmen
Lid
Berichten: 77
Lid geworden op: 13 september 2016
Locatie: Putten
Gender:
Leeftijd: 30

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door Thijmen »

misschien leuk om nog een camera module ergens te maken en dan als livestream uit te zenden.
met vriendelijke groet,
Thijmen
Gebruikersavatar
SirLenz0r
Lid
Berichten: 145
Lid geworden op: 20 januari 2012
Gender:
Leeftijd: 36

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door SirLenz0r »

Thijmen schreef:misschien leuk om nog een camera module ergens te maken en dan als livestream uit te zenden.
Was wel op het idee gekomen, maar heb nog niet zo de behoefte aan camera's in huis :? .

Denk dat een camera alleen in de weg staat als ik zelf door het glas wil turen en voegt voor de mieren zelf niet zoveel toe denk ik :lol:
Ants never lend, ants never borrow.
Thijmen
Lid
Berichten: 77
Lid geworden op: 13 september 2016
Locatie: Putten
Gender:
Leeftijd: 30

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door Thijmen »

voor de mieren maakt het inderdaad niet veel uit, voor het zicht kan het inderdaad zonde zijn, hangt er van af hou je het op kan hangen. ik heb ook nog allemaal sensoren en onderdelen liggen, als ik ooit een bijzondere kolonie heb knutsel ik zelf misschien wel wat in elkaar.
met vriendelijke groet,
Thijmen
Azzmodan
Lid
Berichten: 4
Lid geworden op: 18 december 2015
Locatie: Amersfoort
Gender:
Leeftijd: 44

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door Azzmodan »

Super gaaf om te zien, en hoewel ik al wel met home-assistant bezig was voor domitica is formotica vanaf nu zeker een puntje van aandacht.
Gebruikersavatar
SirLenz0r
Lid
Berichten: 145
Lid geworden op: 20 januari 2012
Gender:
Leeftijd: 36

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door SirLenz0r »

Update: wat meer info bij stap 5 gezet van de automation. Heb nu ongeveer 2 weken de boel zo draaien dat de vochtigheid en temperatuur automatisch geregeld worden.
Azzmodan schreef:Super gaaf om te zien, en hoewel ik al wel met home-assistant bezig was voor domitica is formotica vanaf nu zeker een puntje van aandacht.
Cool :) ben benieuwd naar resultaten. Als je meer details van me nodig hebt, geef maar een gil (of pm :))
Ants never lend, ants never borrow.
Hessel
Lid
Berichten: 424
Lid geworden op: 06 juli 2016
Locatie: Alkmaar, noord holland
Gender:
Leeftijd: 22

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door Hessel »

Chique hoor. Ik denk wel dat de plant(en) die je hebt uitgekozen niet helemaal ideaal zijn. Het boompje heb ik zelf ook en zij lijkt me niet robuust genoeg om een nest van te maken. Als je een beetje heen en weer beweegt aan een van die takjes waar 5 blaadjes aanzitten laat het bolletje op het uiteinde en dus het takje zelf al los, lijkt me niet ideaal bij het weven van een nest. En vetplanten leven natuurlijk niet in het regenwoud, maar in de woestijnen en sub-tropen, als ik jou was zou ik wat exotische bodembedekkertjes nemen inplaats van die vetplant.
Wie het kleine niet eerdt is het grote niet weerd...
GvG
Berichten: 3299
Lid geworden op: 24 juli 2012
Locatie: Heemskerk (Noord-Holland)
Gender:
Leeftijd: 45

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door GvG »

De Pachira aquatica wordt vaker gebruikt als nestgelegenheid voor Oecophylla smaragdina. Door mierenhouders natuurlijk, want in het natuurlijke habitat van deze mieren komt hij niet voor. Het zal moeilijk zijn om het plantje gezond te houden vrees ik, maar dat hou je toch.

Vetplantjes zullen het inderdaad niet goed doen in de hoge luchtvochtheid.
Gebruikersavatar
SirLenz0r
Lid
Berichten: 145
Lid geworden op: 20 januari 2012
Gender:
Leeftijd: 36

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door SirLenz0r »

Thanks, ik heb de Pachira aquatica vooral gekozen omdat ik zag dat deze vaker gebruikt werd en ik er makkelijk aan kon komen.

Hebben jullie tips?
De grootste beperking is de groote van de bak, ik zoek daarom iets wat niet te hard groeit en toch al snel de bladeren in zitten waar de Oecophylla hun nest in kunnen maken.
Ik heb een bonsai ficus overwogen, maar de bladeren lijken me te klein of te stug.
Ants never lend, ants never borrow.
Gebruikersavatar
SirLenz0r
Lid
Berichten: 145
Lid geworden op: 20 januari 2012
Gender:
Leeftijd: 36

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door SirLenz0r »

Update: de planten bleken idd al snel een slechte keus.
Ik ben van de Pachira aquatica geswitched naar een koffieplant (coffea arabica).

Ik heb de setup nog een paar maanden in leven gehouden, toen bleek dat vorig jaar -2017- de oecophylla eigenlijk niet verkrijgbaar was.
Vanwege verhuizing heb ik dit jaar mn 'tijdslot' (augustus -2018-) moeten missen - ik zag dat antsfromasia ze heel even heeft gehad.

Dus volgend jaar -2019- nieuwe poging! Ik heb een paar koffieplanten en op verschillende plekken neergezet om wat meer te leren over geschikte standplaatsen enz.
Ook overweeg ik nog wat aanpassingen - misschien zet ik het toch in een bak water oid zodat het iets minder gesloten hoeft te zijn.
Ants never lend, ants never borrow.
Gebruikersavatar
Westdijk
Lid
Berichten: 477
Lid geworden op: 24 december 2012
Locatie: Dichtbij de A-27
Gender:
Leeftijd: 47
Contacteer:

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door Westdijk »

Je benut de tijd in ieder geval goed om je zelf voor te bereiden. Een meer algemene vraag. Heeft er iemand weleens overwogen om een kunstplant te gebruiken voor deze soort als nestgelegenheid? Sommige zien er net uit als echt en kan je de takken en bladeren al zodanig vormen dat het de mieren weinig tijd zal kosten om alles dicht te maken. Misschien zelfs tegen het glas aan waardoor je misschien in de toekomst zelfs in een nest kan kijken. Zomaar een hersenkronkel.
BartR
Berichten: 563
Lid geworden op: 31 juli 2018

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door BartR »

Ik heb wel eens gezien dat iemand halve kokosnoten tegen het glas aan deed en materiaal om mee te weven zoals bladeren en houtsnippers op de bodem had gelegd zodat de nesten in de kokosnoten gemaakt kunnen worden.
1x Polyrhachis dives - 1q 20W Blog
1 x Formica fusca 1Q 6W - Blog
1 x Lasius flavus 1Q - Blog
1 x Camponotus cruentatus 1Q - Blog
Gebruikersavatar
Mika
Teamlid
Berichten: 4245
Lid geworden op: 28 juni 2007
Locatie: Semmerzake - Gavere
Gender:
Leeftijd: 46
Contacteer:

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door Mika »

Westdijk schreef:Je benut de tijd in ieder geval goed om je zelf voor te bereiden. Een meer algemene vraag. Heeft er iemand weleens overwogen om een kunstplant te gebruiken voor deze soort als nestgelegenheid? Sommige zien er net uit als echt en kan je de takken en bladeren al zodanig vormen dat het de mieren weinig tijd zal kosten om alles dicht te maken. Misschien zelfs tegen het glas aan waardoor je misschien in de toekomst zelfs in een nest kan kijken. Zomaar een hersenkronkel.
De wevermieren hebben het vocht van de bladeren nodig. Planten hebben CO2 broodnodig om te kunnen groeien: ze hebben huidmondjes die opengaan, en waardoor ze het vitale CO2 kunnen opnemen. Ze verliezen daarbij water, dat moet aangevuld worden.

De mieren hebben dit water nodig voor de luchtvochtigheid in het nest.

De bladeren van het nest krijgen minder zon dan andere bladeren, en daarom krijgen ze na verloop van tijd ook minder sap, waardoor ze sneller doodgaan dan andere bladeren, en de wevers steeds nieuwe nesten moeten maken.

Lang verhaal om te zeggen: ze blijven niet in die droge bladernesten zitten.
DUCKDUCKGO!
Gebruikersavatar
Westdijk
Lid
Berichten: 477
Lid geworden op: 24 december 2012
Locatie: Dichtbij de A-27
Gender:
Leeftijd: 47
Contacteer:

Re: Mika

Bericht door Westdijk »

Ah, dank je wel voor het informatieve antwoord.
BartR
Berichten: 563
Lid geworden op: 31 juli 2018

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door BartR »

Zijn hier ooit nog Oecophylla in gekomen?
1x Polyrhachis dives - 1q 20W Blog
1 x Formica fusca 1Q 6W - Blog
1 x Lasius flavus 1Q - Blog
1 x Camponotus cruentatus 1Q - Blog
Gebruikersavatar
Mika
Teamlid
Berichten: 4245
Lid geworden op: 28 juni 2007
Locatie: Semmerzake - Gavere
Gender:
Leeftijd: 46
Contacteer:

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door Mika »

En... ik ben wel geïnteresseerd in een dergelijk systeem.
DUCKDUCKGO!
Helico
Berichten: 12
Lid geworden op: 18 maart 2021
Gender:

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door Helico »

Dag, kwam deze link tegen, omdat ik ook weefmieren leuk vind, maar nu mijn vraag en ik vrees dat ik het antwoord al weet. Heb je al een volk? Ik zag net dat er op een Engelse site https:www.invertebratesupplies.co.uk weefmieren worden aangeboden: Polyrhagis dives, een koningin en werksters voor 35 pounds. Helaas niet het soort, die je zoekt... maar het is wel leerzaam wat je doet. Tenslotte zijn wetenschappers altijd bezig met onderzoeken hoe het een ander in zijn werk gaat, en in iedereen zit een wetenschapper, klein of groot. Natuur is zeer boeiend, en wij maken er ook nog onderdeel van uit.

Mocht je deze weefmieren nog niet hebben en je zou ze wel willen, wie weet er zijn zoveel mierenzaken die nu opkomen. Dus wie weet...
Helico
Berichten: 12
Lid geworden op: 18 maart 2021
Gender:

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door Helico »

Kwam dit net tegen: https://antsmalaysia1.wixsite.com/antsm ... smaragdina

Even contacten zou ik zeggen...
emier
Lid
Berichten: 665
Lid geworden op: 25 april 2018
Gender:
Leeftijd: 18

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door emier »

ken iemand die 300 gynes heeft binnengekregen uit afrika van een betrouwbare verkoper, allemaal dood. enorm risico dus
Helico
Berichten: 12
Lid geworden op: 18 maart 2021
Gender:

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door Helico »

Zou er een leuke vakantie van maken met een paar maten, even naar Indonesië lekker vakantie vieren en terug een paar mieren meenemen. 2 Vliegen in één klap. Tenminste als we nog is een x met vakantie mogen. Maar wel leuk...net een soort snoepwinkel...

En als je het heel slim speelt laat je je vakantie financieren door wat extra mieren mee te nemen voor de verkoop. Wel zorgen dat ze blijven leven.
Helico
Berichten: 12
Lid geworden op: 18 maart 2021
Gender:

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door Helico »

Is er überhaupt iemand op deze forum die deze soort houd. Zat van de week te lezen dat iemand uit Duitsland deze soort had, maar helaas is zijn volk met 3 Queens dood gegaan, gestorven aan een schimmel. Maar het een en ander zal afhankelijk zijn van: kennis, de staat van de Queen mier en haar werksters, en hoeveel geld je heb om het geheel te kunnen onderhouden.

Maar kennis is zeer belangrijk... Weet iemand of er een goed boek over deze soort is geschreven?
emier
Lid
Berichten: 665
Lid geworden op: 25 april 2018
Gender:
Leeftijd: 18

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door emier »

Helico schreef: 21 mar 2021, 19:56 Zou er een leuke vakantie van maken met een paar maten, even naar Indonesië lekker vakantie vieren en terug een paar mieren meenemen. 2 Vliegen in één klap. Tenminste als we nog is een x met vakantie mogen. Maar wel leuk...net een soort snoepwinkel...

En als je het heel slim speelt laat je je vakantie financieren door wat extra mieren mee te nemen voor de verkoop. Wel zorgen dat ze blijven leven.
je moet de kennis en materialen hebben om ze te verzamelen, beetje inlzen zou wel genoeg moeten zijn gok ik. maar dan komt het lastigste, naar nederland versturen zit je nogsteeds met hetzelfde probleem, nml de lange reis. dus zul je er papieren voor moeten fixen en een vliegtuigmaatschappij die de mieren op het vliegtuig toelaat. vrij veel gezeik dus. maar als t je lukt hoor ik t graag.
Helico
Berichten: 12
Lid geworden op: 18 maart 2021
Gender:

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door Helico »

Als ik zón reisje ga maken, dan laat ik het je nog wel even weten....
Helico
Berichten: 12
Lid geworden op: 18 maart 2021
Gender:

Re: Formotica - Formicarium oecophylla smaragdina (weaver ant) + plants

Bericht door Helico »

Als er nog mensen zijn die over een poosje op reis willen gaan, b.v. naar Bali wat leuke spullen ophalen, en zin hebben om met een klein groepje te gaan, kunnen met mij mee.
Plaats reactie