Een kinderlijk experiment met diverse mieren

Onderzoek en (school)projecten van leden
Plaats reactie
Gebruikersavatar
Arve
Lid
Berichten: 9
Lid geworden op: 12 juni 2015
Gender:
Leeftijd: 42

Een kinderlijk experiment met diverse mieren

Bericht door Arve »

In mijn kindertijd heb ik eens bij wijze van experiment een aantal verschillende soorten mieren bij elkaar in een plastic kistje gezet om te kijken wat ze zouden doen. Onder andere Lasius niger, Myrmica rubra en Formica rufa (of aanverwante) waren aanwezig. Mijn bevindingen waren als volgt:

1) Myrmica rubra bleef erg individualistisch, zocht geen nestgenoten op, en wandelde maar wat rond.
2) Lasius niger liep wat sneller en communiceerde regelmatig met nestgenoten die ze tegen kwamen.
3) Formica rufa gedroeg zich het interessantst. Zij gingen samen in een hoekje op een kluitje zitten.
4) Verder was het interessant dat Formica rufa en Lasius niger agressief of geschokt op elkaar leken te reageren maar dat beide niet of nauwelijks reageerden als ze Myrmica rubra onder de antennen kregen.

Mijn conclusie was dat Formica rufa het meest ontwikkeld en sociaal was en Myrmica rubra het minst.
Verder concludeerde ik dat Myrmica rubra en schubmieren eigenlijk een beetje naast mekaar heen leven. Elkaar niet echt als (concurrerende) mieren zien. Een conclusie waarop ik misschien moet terugkomen nadat ik heb vernomen dat Tetramorium caespitum (een andere knoopmier) en Lasius niger (schubmier) alles behalve naast mekaar heen leven.

Na het experiment heb ik alle mieren losgelaten in de tuin, waar ze zich gingen verspreiden. Hier nam ik het volgende waar:
1) Formica rufa was ver van huis (want ik had ze in het bos gehaald) en ze liepen kriskras rond. Vervolgens zag ik een exemplaar ineens de nestingang van een Lasius niger kolonie binnengaan! Dat gaf natuurlijk paniek in het nest. Formica rufa liep nog snel naar buiten maar werd al snel gegrepen door talloze Lasius niger mieren. Ik probeerde die laatsten nog van hem af te duwen want ik voelde me toch wel wat verantwoordelijk voor dit drama, maar ze waren met teveel.

Mijn conclusie was dat Formica rufa zo verdwaasd en verward was door zijn onbekende omgeving dat hij zelfs in een Lasius niger nestingang zijn huis dacht te vinden. Of zou het toch roversgedrag zijn geweest?

Wat zijn jullie conclusies?
Gebruikersavatar
Arve
Lid
Berichten: 9
Lid geworden op: 12 juni 2015
Gender:
Leeftijd: 42

Re: Een kinderlijk experiment met diverse mieren

Bericht door Arve »

P.s. Nu zou ik zo'n experiment nooit meer uithalen omdat ik het zielig en niet respectvol vind. :oops:
MichielAlexander
Lid
Berichten: 58
Lid geworden op: 05 augustus 2015
Locatie: Den Bosch
Gender:
Leeftijd: 40

Re: Een kinderlijk experiment met diverse mieren

Bericht door MichielAlexander »

Ha Arve,

Ik ben het met je eens dat zo'n experiment zielig is voor de kolonies, maar ben wel erg blij dat je dit nu post zodat we wat kunnen leren over het gedrag van mieren en zodat anderen je experiment niet hoeven te herhalen, om zo op dezelfde waarnemingen te komen.

Ik denk dat het erg moeilijk is om op deze waarnemingen conclusies te maken over ontwikkeling(slimheid) van de dieren. De mieren die je destijds hebt verzameld zijn hoogstwaarschijnlijk buiten het nest verzameld. Daardoor zijn het in principe de 'oudere mieren' die hun taken buiten het nest hebben. In die zin heb je met je experiment de communicatielijnen van het nest weggehaald en heb je dus bekeken wat deze 'buiten het nest mieren' doen zonder opdrachten van het nest uit.

Mijn allereerste conclusie zou zijn dat je niet beschrijft dat de verschillende mierstammen met elkaar contact hebben, maar juist bij hun eigen soort blijven. Dat betekent dat ze dondersgoed weten dat ze ver van het nest verwijderd zijn en niet voor hun nest te hoeven vechten. Dat zag je overigens wel toen die verdwaalde bosmier -buiten bij het vrijlaten- op 'bezoek' ging bij een lasius niger nest. Ze reageerden wel geschokt op elkaar, maar dat kan ook zijn omdat ze elkaar voor het eerst tegenkwamen (beetje Columbus effect ;) )

Een tweede (voorlopige) conclusie zouden we kunnen maken dat er verschillen zijn in gedrag wanneer deze groep in een bakje gedaan wordt. Lasius niger behoudt duidelijk hun communicatielijnen met de werkers buiten het nest, daar de Myrmica rubra wellicht meer vanuit het nest gestuurd worden (of juist niet, want ze hadden duidelijk geen boodschappen aan elkaar). De Formica rufa zou in die gedachtenlijn totaal afhankelijk zijn van sturing vanuit het nest, want ze zochten elkaar op en waren vooral bang (of ze probeerden te overleven en de luchtvochtigheid vast te houden)

Met het loslaten buiten denk ik niet dat de Formica rufa bezig was met roversgedrag. Ik vermoed dat ze in de volle zon op een warme ondergrond geplaatst zijn (da's een aanname) en in een totaal andere omgeving kwamen dan wat ze in het bos gewend zijn. Die mieren zijn 'gebouwd' voor een wat hogere luchtvochtigheid, vandaar dat holletje -waar een hele Lasius niger familie achter woonde - een enige reddingspoging was.

Ben benieuwd naar je gedachten.

Michiel
Plaats reactie