Myrmica rubra (Lvet)

Alle Myrmica kolonies van de leden
Plaats reactie
Gebruikersavatar
Lvet
Lid
Berichten: 935
Lid geworden op: 14 juni 2010
Locatie: Hengelo/Groningen
Gender:
Leeftijd: 34
Contacteer:

Myrmica rubra (Lvet)

Bericht door Lvet »

Inleiding

Eindelijk! Reeds een jaar, hoewel niet aan één stuk door, ben ik op zoek naar een kolonie van deze rode steekmier, zoals ze in de volksmond genoemd wordt. Vele bosranden en vele graslanden heb ik afgezocht en tijdens deze zoektochten kwam ik wel eens kolonies tegen, maar de koninginnen waren keer op keer verlegen. In bossen moest ik vaak de zoektocht staken ten gevolge van hongerige muggen. De laatste keer liep ik verslagen naar huis met wel tien muggenbulten.

Op 30 juni 2012 was het echter zover, ik besloot een ander type gebied op te zoeken. Achter een industrieterrein, vlak bij een snelweg, vond ik een stuk hoog, verwaarloosd gras. Er was geen mens te bekennen, maar nog belangrijker, er was ook geen mug te bekennen. Aan het gras lag een min of meer opgedroogd slootje, maar nog voldoende nat om de grond eromheen vochtig te houden. Ik zag de eerste werksters al lopen. Ik zag hopen humus van bladeren en takken tussen het gras, langs het hele slootje. Elk humuslaagje dat ik bewoog, stikte van de M. rubra. Werksters, broed. Het lag er vol van. Een waar paradijs. Het hele gebied was gekoloniseerd door deze, mijn inziens, prachtige roodbruine soort.

Maar de koninginnen wisten dat ik daar was voor hen en zij waren dan ook uiterst voorzichtig. Weer kon ik ze niet vinden. Het duurde even en hoewel ik het er naar mijn zin had, moest ik er echt een einde aan breien. Zodoende tilde ik een stuk rot hout op die duidelijk vol zat met M. rubra. Het stuk hout (eerder een stok) was te groot voor het bescheiden bakje dat ik mee had genomen, dus ik moest het in een aantal stukken breken. Een deel van het broed viel uit het gebroken hout, alsof ik een zoutvaatje vast had en mijn maaltijd rijkelijk met natriumchloride bestrooide. Ik deed het hout in mijn bakje en besloot naar huis te gaan. Of ik ook daadwerkelijk één of meer koninginnen te pakken had, was een grote gok.

Eenmaal thuis aangekomen keek ik naar het bakje en werd ik aangenaam verrast. Daar liep ze haastig, een beetje in paniek, over de bodem van het bakje. Snel verdween zij weer uit het zicht. Ze accepteerde haar lot en liet mij derhalve weten dat ze er was, opdat ik goed voor haar kolonie zou zorgen.

Momenteel is de 'opstelling' als volgt. Het bakje waarin ik ze gevangen heb, ligt in een groter bakje met een flinke laag talk. Het kleine bakje is voorzien van een reageerbuisje die niet verduisterd is. In het grotere bakje liggen naast het kleine bakje nog drie reageerbuizen, die wel verduisterd zijn. Zoals te zien is op de foto's, zijn de mieren al verhuisd naar het vochtige, onverduisterde buisje, omdat het hout inmiddels opgedroogd is.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

In dit buisje heb ik in de krioelende massa mogen waarnemen dat ik niet één, maar twee koninginnen heb! Daar ben ik natuurlijk erg blij mee. Ik heb goed gekeken, maar misschien is er nog een derde koningin. Die kans acht ik echter klein.

De bedoeling is dat ze nu volledig naar de buisjes verhuizen. Ik weet niet wat er in het (holle) hout nog verstopt zit. Op een gegeven moment zal ik het hout verwijderen en deze goed openhalen. Eventueel zal ik de achtergebleven, eenzame lieden dan handmatig verhuizen. Het kleine bakje zal dan ook verwijderd worden, zodat het grote bakje hun voorlopige nest wordt. Een buizennest dus, tot ik een mooi ytongnest voor ze gemaakt heb. Pas dan kan ik ze goed bekijken en hopelijk duidelijkere foto's maken.

Maar tot die tijd ben ik tevreden. Ik bezit eindelijk de door mij felbegeerde M. rubra, die naar mijn mening tot één van de mooiere soorten van Nederland behoort. Bovendien ben ik tijdens deze rooftocht nul keer gestoken. Niet door de mieren, noch door een mug.

Vragen en opmerkingen bij deze blog.
ANTfinity.comLasius nigerMyrmica rubraPolyrhachis divesMessor barbarusPheidole pallidula Temnothorax nylanderi
Gebruikersavatar
Lvet
Lid
Berichten: 935
Lid geworden op: 14 juni 2010
Locatie: Hengelo/Groningen
Gender:
Leeftijd: 34
Contacteer:

Re: Myrmica rubra (Lvet)

Bericht door Lvet »

Nog even een kleine update met goed nieuws. De mieren zijn momenteel erg actief en verhuizen volgens mij naar de verduisterde buizen (het water is in de onverduisterde buis al bijna op). Hierbij heb ik maar liefst 4 koninginnen waar mogen nemen!
ANTfinity.comLasius nigerMyrmica rubraPolyrhachis divesMessor barbarusPheidole pallidula Temnothorax nylanderi
Gebruikersavatar
Lvet
Lid
Berichten: 935
Lid geworden op: 14 juni 2010
Locatie: Hengelo/Groningen
Gender:
Leeftijd: 34
Contacteer:

Re: Myrmica rubra (Lvet)

Bericht door Lvet »

Ik heb wat foto's van een aantal dode mieren uit deze kolonie gemaakt. Hieronder is een foto te zien van een werkster, een mannetje en een gyne. De gyne is haar achterlijfje bij de vangst verloren. Ik zag haar toen al sterven. Het is dus niet één van de vier gynes die ik geteld heb.

Afbeelding

Daarna heb ik iets nieuws geprobeerd wat ik eerder op dit forum heb gezien. Focus stacking is een techniek waarbij je verschillende foto's maakt, met de lens steeds scherpgesteld op een ander punt. Vervolgens voeg je de foto's samen tot één scherpe foto. De onderstaande foto is een stack van zo'n 10 foto's, die ik met een USB-microscoop heb genomen. De foto's zijn samengevoegd in Adobe Photoshop CS5, die een stackfunctie heeft. Ik ben niet helemaal tevreden met het resultaat, omdat er onscherpe delen zijn en omdat de randen zichtbaar zijn. Maar omdat het mijn eerste stack focus is en bovendien goede foto's erg lastig te maken zijn met een instabiele USB-microscoop, ben ik er ook niet helemaal ontevreden over. De foto is van de kop van een dode werkster en is 400x vergroot.

Afbeelding
ANTfinity.comLasius nigerMyrmica rubraPolyrhachis divesMessor barbarusPheidole pallidula Temnothorax nylanderi
Gebruikersavatar
Lvet
Lid
Berichten: 935
Lid geworden op: 14 juni 2010
Locatie: Hengelo/Groningen
Gender:
Leeftijd: 34
Contacteer:

Re: Myrmica rubra (Lvet)

Bericht door Lvet »

Ik heb eindelijk tijd gehad om een formicarium te maken en deze mieren te verhuizen. Vandaag heb ik de verhuizing ingezet middels een kartonnen brug. Hopelijk gaat alles goed, want ik heb de opstelling zo achtergelaten.

Op de foto is links de bak te zien waar ze in zaten met wat reageerbuizen en rechts hun nieuwe formicarium. Onder de oude bak zie je nog een formicarium, dat is voor mijn Lasius niger, die ik later zal verhuizen.

Afbeelding

Detail:

Afbeelding

Ik kan niet wachten om eindelijk goed zicht op deze kolonie te hebben.
ANTfinity.comLasius nigerMyrmica rubraPolyrhachis divesMessor barbarusPheidole pallidula Temnothorax nylanderi
Gebruikersavatar
Lvet
Lid
Berichten: 935
Lid geworden op: 14 juni 2010
Locatie: Hengelo/Groningen
Gender:
Leeftijd: 34
Contacteer:

Re: Myrmica rubra (Lvet)

Bericht door Lvet »

Deze mieren vertikten het om te verhuizen. Ze hadden het naar hun zin in de reageerbuizen. Hun nieuwe nest hebben ze daarentegen als afvalplaats gebruikt en deze lag bezaaid met lijkjes, zodat daar door de vochtige omgeving ook een beetje schimmel ontstaan was.

Ik had daarom de reageerbuisjes overgebracht naar hun nieuwe buitenwereld. Ik hoopte dat de kortere afstand doorslaggevend zou zijn. Maar het mocht niet baten. Ik heb uiteindelijk besloten om hun reageerbuizen te ontdoen van het aluminiumfolie en tot mijn verbazing werkte dit heel goed: onmiddellijk waren alle werksters én de koninginnen in rep en roer en begonnen ze te verhuizen naar de ytongnest, die nu als enige nog verduisterd was. Ik heb in de chaos niet kunnen tellen hoeveel gynes er zijn, maar het zijn er in ieder geval meer dan ik aanvankelijk dacht. Hieronder foto's van het schouwspel.

Het geheelplaatje:
Afbeelding

De buitenwereld:
Afbeelding

In alle paniek vielen ze de levenloze morioworm aan die er al dagen lag. Het arme beestje heeft ze niets misdaan, maar moest het toch bezuren:
Afbeelding

Detail van de vorige foto, waarin twee gynes met pijlen aangegeven zijn. Er zijn er veel meer, maar die zijn hier niet zichtbaar!
Afbeelding

Ook de gynes waren, samen met de werksters, erg agressief en vielen de morioworm aan. Leuk om te zien hoe de gynes van deze polygyne soort niet zo zuinig op zichzelf zijn en gewoon in de aanval gaan, in plaats van zich te verstoppen, zoals ik bij de monogyne Lasius niger gewend ben.
ANTfinity.comLasius nigerMyrmica rubraPolyrhachis divesMessor barbarusPheidole pallidula Temnothorax nylanderi
Gebruikersavatar
Lvet
Lid
Berichten: 935
Lid geworden op: 14 juni 2010
Locatie: Hengelo/Groningen
Gender:
Leeftijd: 34
Contacteer:

Re: Myrmica rubra (Lvet)

Bericht door Lvet »

Vandaag is de winterslaap in de koelkast begonnen.

Afbeelding
ANTfinity.comLasius nigerMyrmica rubraPolyrhachis divesMessor barbarusPheidole pallidula Temnothorax nylanderi
Gebruikersavatar
Lvet
Lid
Berichten: 935
Lid geworden op: 14 juni 2010
Locatie: Hengelo/Groningen
Gender:
Leeftijd: 34
Contacteer:

Re: Myrmica rubra (Lvet)

Bericht door Lvet »

Zoals ik in mijn Lasius niger blog al gemeld heb, heb ik deze kolonie uit de winterslaap gehaald. Op de foto hieronder is de Myrmica rubra kolonie linksboven te zien:

Afbeelding

Deze kolonie was nooit heel inactief gedurende de tijd in de koelkast. Ik zag altijd wel wat werksters in de buitenwereld lopen en bovendien zaten de mieren niet lekker dicht op elkaar gepakt in het nest, zoals wel het geval was bij Lasius niger. De koninginnen bevonden zich altijd ergens anders, dus ze bewogen gewoon in het nest.

Ook in deze kolonie zijn een boel doden gevallen. Gelukkig leven de koninginnen nog wel. Ik heb niet geteld hoeveel koninginnen er leven, dus ik weet niet of ze het allemaal overleefd hebben, maar ik zag er in ieder geval wel een paar en dat is geruststellend.

Een deel van de talklaag heb ik vervangen, omdat een paar werksters daar zo overeen konden lopen. Het is blijkbaar onbruikbaar geworden door de hoge vochtigheid in de koelkast.

Een close-up van het nest:
Afbeelding

In het nest, met twee koninginnen zichtbaar:
Afbeelding

En een foto van de lugubere stapel met dode werksters. Ze zijn allemaal netjes tegen een reageerbuis in de buitenwereld aangelegd, in tegenstelling tot wat het geval bij Lasius niger was, waar de werksters verspreid over de hele buitenwereld lagen.
Afbeelding

Het komt vast wel goed met behulp van de vele koninginnen. Allemaal veel plezier in het nieuwe mierenseizoen!
ANTfinity.comLasius nigerMyrmica rubraPolyrhachis divesMessor barbarusPheidole pallidula Temnothorax nylanderi
Gebruikersavatar
Lvet
Lid
Berichten: 935
Lid geworden op: 14 juni 2010
Locatie: Hengelo/Groningen
Gender:
Leeftijd: 34
Contacteer:

Re: Myrmica rubra (Lvet)

Bericht door Lvet »

Vandaag eens de koninginnen geteld. Het zijn er 8 (en niet 4 zoals ik voor de winter had geteld)! Of waren het er nou 7? Ik ben het even kwijt, maar zoiets in ieder geval. :D
ANTfinity.comLasius nigerMyrmica rubraPolyrhachis divesMessor barbarusPheidole pallidula Temnothorax nylanderi
Gebruikersavatar
Lvet
Lid
Berichten: 935
Lid geworden op: 14 juni 2010
Locatie: Hengelo/Groningen
Gender:
Leeftijd: 34
Contacteer:

Re: Myrmica rubra (Lvet)

Bericht door Lvet »

Deze kolonie groeit niet echt lekker aan. Er is maar weinig broed en de sterftecijfers zijn hoger dan de geboortecijfers. De kolonie lijkt dan ook heel langzaam te krimpen. In ieder geval zijn er aanzienlijk minder werksters dan toen ik ze net had gevangen.
Misschien moet ik een andere bron van eiwitten proberen dan meelwormen, hoewel ze er wel duidelijk van eten. Ik zit eraan te denken om binnenkort een kakkerlakkenkweek te starten, hoewel dat wel een beetje een overkill is voor het aantal kolonies dat ik bezit.
ANTfinity.comLasius nigerMyrmica rubraPolyrhachis divesMessor barbarusPheidole pallidula Temnothorax nylanderi
Gebruikersavatar
Lvet
Lid
Berichten: 935
Lid geworden op: 14 juni 2010
Locatie: Hengelo/Groningen
Gender:
Leeftijd: 34
Contacteer:

Re: Myrmica rubra (Lvet)

Bericht door Lvet »

Sinds ik de kolonie krekels voer, is er meer broed. Het broed lijkt willekeurig door het hele nest verspreid te zijn en is niet geordend zoals bij Lasius niger. De kolonie is niet zo groot als toen ik haar ving, maar met de juiste voeding kan zij vast wel weer aangroeien.

Nog een focus stack:

Afbeelding
Myrmica rubra by Levent K., on Flickr
ANTfinity.comLasius nigerMyrmica rubraPolyrhachis divesMessor barbarusPheidole pallidula Temnothorax nylanderi
Gebruikersavatar
Lvet
Lid
Berichten: 935
Lid geworden op: 14 juni 2010
Locatie: Hengelo/Groningen
Gender:
Leeftijd: 34
Contacteer:

Re: Myrmica rubra (Lvet)

Bericht door Lvet »

Deze kolonie doet het nog steeds niet erg goed. Het aantal werksters is niet echt gestegen (eerder gedaald). Hoewel er wel veel broed ligt, groeit de kolonie toch niet goed aan. Voedsel wordt ook goed aangenomen. Ik weet het niet zeker, maar ik heb het gevoel dat het ytongnest niet meer goed water opneemt en dat de larven daardoor niet goed kunnen ontwikkelen. Wellicht is het na de winterrust tijd voor een nieuw formicarium (ook al groeien ze hier nog lang niet uit).

In ieder geval zijn ze vanaf vandaag in winterrust. Hoe ik dit gedaan heb is te lezen in mijn Lasius niger blog.

Hieronder een gyne, wat werksters en larven. Zoals te zien is, liggen er genoeg larven, maar toch groeit de kolonie niet goed aan. De larven liggen niet geordend bij elkaar, zoals bij Lasius niger.
Afbeelding

Een gyne wat beter in beeld:
Afbeelding

Enkele werksters aan het smullen van honingdauwsurrogaat:
Afbeelding
ANTfinity.comLasius nigerMyrmica rubraPolyrhachis divesMessor barbarusPheidole pallidula Temnothorax nylanderi
Gebruikersavatar
Lvet
Lid
Berichten: 935
Lid geworden op: 14 juni 2010
Locatie: Hengelo/Groningen
Gender:
Leeftijd: 34
Contacteer:

Re: Myrmica rubra (Lvet)

Bericht door Lvet »

En weer in de koelkast. Tot volgend jaar!
ANTfinity.comLasius nigerMyrmica rubraPolyrhachis divesMessor barbarusPheidole pallidula Temnothorax nylanderi
Plaats reactie