Honingdauwsurrogaat maken

[cerris]

als je ahorn siroop wil van mijn eerdere link kijk dan bij AH bij de zonnatura spullen daar staat ie bij dus niet bij de honing enzo.

groeten cerris

[moese]

Plus heeft het ook op de biologische afdeling

[iasimov]

Ik heb net een Lasius flavus gyne gevonden. Heeft iemand ervaring met honingdauwsurrogaat en deze soort? Het schijnt dat ze niet of nauwelijks omkijken naar insecten..
Verder ben ik een Lasius umbratus kolonie aan het opstarten; geldt daar hetzelfde voor?

[Floris]

Lasius flavus doet het uitstekend op honingdauwsurrogaat. In de natuur melken ze wortelluizen.

[iasimov]

Ik heb een beetje zitten rekenen en puzzelen omtrent houdbaarheid en concentratie van het surrogaat. Wat als ik een twee maal geconcentreerde oplossing maak? Dan komt de concentratie van de suikers op ongeveer 50% uit en zo'n concentratie lijkt me veel gemakkelijker als deelportie in ontdooide toestand te bewaren terwijl het als bevroren bulk minder ruimte in de diepvries inneemt.
Wanneer je dan de verdunde oplossing nodig hebt zuig je in een injectie spuitje van 2,5 ml dan bv 1 ml concentraat op en vervolgens 1 ml water. Mengen gaat vervolgens gemakkelijk in de injectiespuit zelf. Deze kleine aangemaakte hoeveelheid blijft in de gekoelde spuit wel een paar weken goed.
Als ik goed heb gerekend zou je dan plm 325 ml water minder moeten toevoegen, dus 480 - 325 = 155 ml. In die 155 ml lost met wat verwarming 130 gram glucose gemakkelijk op en de rest is toevoegen en mengen..
Misschien een idee?

[Floris]

Klinkt goed, houd ons vooral op de hoogte van je ervaringen. :)

[iasimov]

Vandaag maar eens uitgeprobeerd: bij de apotheek 8 plastic pillenpotjes van 40 ml met schroefdeksel opgehaald en 400 gram Dextropur (glucose poeder). Bij AH voor €4,99 250 ml ahornsiroop opgehaald. Met een maatbeker 155 ml water afgemeten en in een roestvrij stalen steelpannetje gegoten en met een brievenweger 130 gram glucose afgewogen en toegevoegd. Even al roerend verwarmd zonder aan de kook te laten komen en de glucose loste zonder problemen op. Vervolgens 50 ml ahornsiroop erdoor geroerd en de steelpan voor de zekerheid maar even afgekoeld in een badje koud water alvorens de Aminobolan toe te voegen.
Ik kreeg meer volume dan de geschatte 325 ml en ik moest nog twee extra potjes opsnorren. Misschien dat het met 105 ml water wel was gelukt om op 325 ml uit te komen maar de vloeistof is nu nog prettig hanteerbaar en goed op te zuigen (en met water te mengen!) in een injectiespuit. Ik heb vier van de potjes een uur of vijf geleden in de diepvries gelegd maar tot nu toe geen teken van bevriezing (ten gevolge van vriespuntdaling) of kristallisatie..
Verdund vinden mijn Lasius niger het een succes . Mijn Formica cinerea konden het dacht ik niet meer keuren want ze waren al in voorbereidende winterslaap in mijn fietsenberging; toch maar een pillenstripje achtergelaten en daar kon ik een paar minuten geleden een werkster uitvissen (formica's blijken onhandig om te gaan met hun drinken; toch maar een roestvrij stalen gaasje overheen gelegd). Kennelijk wel goedgekeurd.. Mijn Lasius flavus en Lasius umbratus gyne hebben nog geen eigen werksters dus die kunnen het nog niet keuren..
Na een nacht in de vriezer zijn de vier potjes 'solid frozen', zonder overigens uit verband gevroren te zijn door uitzetting; dat lijkt dus goed te gaan .

[iasimov]

Evaluatie: Ik ben zeer tevreden met dit concentraat. Het maakt mijn verwachting helemaal waar: compact, houdbaar en gemakkelijk doseerbaar. Een injectiespuit was sowieso nodig en blijkt heel bruikbaar om te verdunnen tot de gewenste concentratie. Het concentraat blijft in de koelkast helder en zonder vlokken of andere tekenen van microbiële activiteit.
Zuig om te doseren dus 1 deel concentraat en dan 1 deel water op in de spuit en meng. (Tip: zuig na het water ook een kleine luchtbel op; door de spuit te kantelen helpt de luchtbel om water en concentraat te homogeniseren..)
Natuurlijk gaan alle credits naar de inventors van deze formule; ik hoop het alleen een beetje handiger te hebben gemaakt..

[Lvet]

Wie heeft deze formule eigenlijk bedacht?

[Floris]

Wie heeft deze formule eigenlijk bedacht?

Ik geloof Mika, op basis van een artikel over de samenstelling van honingdauw.

[Lvet]

Wie heeft deze formule eigenlijk bedacht?

Ik geloof Mika, op basis van een artikel over de samenstelling van honingdauw.

Erg netjes. Is het recept ook verspreid naar andere landen via fora of kennen we het alleen hier in Nederland en België?

[FenixGoesEvil]

Net ging ik shoppen voor alle recepten.

Ik heb druivensuiker gekocht en canadese ahhoornsiroop , is dit ook goed?

[Lvet]

Dat is goed, druivensuiker is hetzelfde als dextrose en als glucose en ahornsiroop is hetzelfde als esdoornsiroop.

[FenixGoesEvil]

Fjoeh wat ben ik blij dit kostte veel minder als esdoornsiroop namelijk 4.29 bij Albert heijn.

[iasimov]

Tjonge, ik betaalde €4,99 voor de ahornsiroop.

[FenixGoesEvil]

Ik heb ampullen van 25 ml is dit oke?

[Floris]

Ja. Sanas maakt tegenwoordig plastic ampullen van 25 ml met sinaasappelsmaak.

[Hertcerf]

Maar is dat sinaasappel smaakje dan niet enorm chemisch, dus mogelijk slecht voor mieren?

[Lvet]

Elke stof is chemisch. Mogelijk bedoel je kunstmatig. Maar of een verbinding natuurlijk of kunstmatig is, zegt niets over de schadelijkheid van die stof voor organismen. Ik weet niet welke verbindingen gebruikt zijn om een sinaasappelsmaak te creëren. Als er limoneen (een natuurlijke terpeen met een sinaasappelsmaak en -geur) in zit, zou deze een pesticide werking kunnen hebben. Vluchtige oliën zouden de communicatie van mieren kunnen verstoren. Dus je zorgen zijn wel wellicht wel terecht.

[Mika]

Wie heeft deze formule eigenlijk bedacht?

Het is een beetje gebaseerd op honingdauw: de basis is geconcentreerd plantensap (de esdoornsiroop, die toen ik de formule bedacht veel goedkoper was.), met wat toegevoegde suikers en aminozuren.

De dosage aminozuren is een grootte-orde groter dan die van natuurlijk honingdauw, omdat onze mieren veel minder lopen dan in de vrije natuur, en dus veel minder suikers verbranden.

[iasimov]

Ik ben slechts medisch onderlegd en dus geen bioloog, maar ik kan mij voorstellen dat voor ondergrondse soorten (zoals Lasius flavus en Lasius umbratus) een complexer ecologisch verband bestaat met de wortelluizen. Bij gebrek aan natuurlijke vijanden (de constante aanwezigheid van de ondergrondse mieren rekent daarmee af) zou de populatie exponentieel toenemen. Dat dit niet gebeurt lijkt mij te wijzen op het controleren van de 'live stock'; dat wil zeggen dat de overtollige melkkoeien worden geslacht en als proteïnes worden opgenomen en aan de larven gevoerd.
In dát licht bezien zou voor onderaardse soorten wellicht het aminozuur gehalte in het zonnedauwsurrogaat misschien nog hoger moeten afgesteld , aangezien ze anderszins nauwelijks proteïnes opnemen in de vorm van prooidieren.

[Floris]

(...) Dat dit niet gebeurt lijkt mij te wijzen op het controleren van de 'live stock'; dat wil zeggen dat de overtollige melkkoeien worden geslacht en als proteïnes worden opgenomen en aan de larven gevoerd.
In dát licht bezien zou voor onderaardse soorten wellicht het aminozuur gehalte in het zonnedauwsurrogaat misschien nog hoger moeten afgesteld , aangezien ze anderszins nauwelijks proteïnes opnemen in de vorm van prooidieren.

Mieren zullen inderdaad wortelluizen en bladluizen opeten wanneer ze meer behoefte hebben aan eiwitten dan aan suikers.

[Mika]

Ik ben ook slechts medisch onderlegd, alle biologie is autodidactisch aangeleerd...

Je hebt ruw genomen 2 strategieën voor voedselvoorziening van mierenkolonies, die ongeveer, maar niet altijd samenvallen met de grootte van de kolonies. Je hebt er die voornamelijk leven van insecten, en er daarvoor geen verdedigd territorium op na houden. Ze vangen insecten als de kans zich voordoet. Ze zullen ook wel honingdauw verzamelen, maar niet zo sterk georganiseerd. Deze mieren hebben meestal geen uitgebouwd wegennet, en verbruiken minder energie.
Diegenen die grotere kolonies hebben, met een wegennet, zijn meestal zeer actief, en verbruiken heel veel van de energie die ze verkrijgen van de honingdauw in het patrouilleren. Ik ga ervan uit dat de ondergrondse mieren daar ook toe horen. De precieze relatie zal waarschijnlijk van soort tot soort afhangen, en het zou inderdad kunnen voorkomen dat ze in goede omstandigheden ook wortelluizen eten. In tijden van 'hongersnood', zullen deze wortelluizen eerder gespaard blijven.

[iasimov]

Ik ben ook slechts medisch onderlegd, alle biologie is autodidactisch aangeleerd...

Je hebt ruw genomen 2 strategieën voor voedselvoorziening van mierenkolonies, die ongeveer, maar niet altijd samenvallen met de grootte van de kolonies. Je hebt er die voornamelijk leven van insecten, en er daarvoor geen verdedigd territorium op na houden. Ze vangen insecten als de kans zich voordoet. Ze zullen ook wel honingdauw verzamelen, maar niet zo sterk georganiseerd. Deze mieren hebben meestal geen uitgebouwd wegennet, en verbruiken minder energie.
Diegenen die grotere kolonies hebben, met een wegennet, zijn meestal zeer actief, en verbruiken heel veel van de energie die ze verkrijgen van de honingdauw in het patrouilleren. Ik ga ervan uit dat de ondergrondse mieren daar ook toe horen. De precieze relatie zal waarschijnlijk van soort tot soort afhangen, en het zou inderdad kunnen voorkomen dat ze in goede omstandigheden ook wortelluizen eten. In tijden van 'hongersnood', zullen deze wortelluizen eerder gespaard blijven.

Alweer: ik ben geen deskundige.. Ondergrondse kolonies kunnen inderdaad groot worden, maar patrouilleren zullen ze niet veel doen aangezien de tunnels weinig ruimte daartoe bieden. Mogelijk dat het graafwerk energie vraagt? Een verdedigd territorium zullen ze ook niet hoeven te onderhouden, mogelijk dat ze een tunnel sluiten zo gauw ze contact maken met een buurkolonie. Ik denk dat ze in tijden van honger inderdaad de kip met de gouden eieren niet slachten, maar in tijden van uitbundige overvloed van wortelluizen moeten ze zelfs ingrijpen om uitputting van de voedende vegetatie te voorkomen.
Vandaar mijn overweging dat de eiwitbehoefte van ondergrondse soorten in kunstnesten onderschat wordt puur vanwege het feit dat het geen actieve jagers (maar veeboeren) zijn. Bij het lezen van blogs over het houden van deze soorten valt mij telkens op hoe weinig groei gemeld wordt en dat zou dus heel goed kunnen samenhangen met eiwittekort.
Aangezien ik een beetje aan het experimenteren ben met Lasius flavus en umbratus, ga ik volgend jaar een proef nemen met extra aminozuur verrijkt honingdauwconcentraat..

[Lvet]

Tip!

Aan eenieder die esdoorsiroop/ahornsiroop nodig heeft:

Vanaf vandaag verkoopt de Aldi een flesje van 250 mL ahornsiroop voor maar €3,59. Dit is waarschijnlijk tijdelijk, dus snel inslaan! Dit is de laagste prijs die ik ooit voor deze hoeveelheid ahornsiroop heb gezien.

http://www.aldi.nl/aldi_ahornsiroop_48_5_756_7845.html

[iasimov]

Even een lange termijn-evaluatie naar aanleiding van mijn voorstel een concentraat aan te maken van het honingdauwsurrogaat:
Alleen een voor de winter aangebroken en in de koelkast bewaard potje vertoonde schimmelvorming zoals een aangebroken pot jam en in ieder geval geen vergisting.
De helft van de potjes bewaarde ik in de koelkast en de andere helft in de diepvries. Dat laatste blijkt niet nodig.
Misschien is zelfs bewaren op kamertemperatuur mogelijk, niet uitgeprobeerd..

[Art747]

In een andere posting werd een link gedeeld http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/4 ... 001_AC.pdf met een interessant deel over honingdauw.

ter info:

Honingdauw

Veel Homoptera (o.a. bladluizen, schildluizen, cicaden) produceren een carbohydraat-rijke excretie afgeleid van floëemsap dat ze met hun stekende monddelen opzuigen. Dit wordt voornamelijk door mieren verzameld, maar ook door andere insecten. In gematigde streken zijn de belangrijkste honingdauwproducenten bladluizen (Völkl et al. 1999). Honingdauw is een waterig mengsel van verschillende suikers die 98 % van het drooggewicht vormen, aminozuren en secundaire plantcomponenten. De suikersamenstelling hangt af van de bladluissoort en de gastplant. De suikers bestaan uit een mengsel van monosacchariden, disacchariden en trisacchariden. Vooral de trisaccharide melezitose, die vooral in conifeerhoningdauw abundant is, lijkt erg gegeerd te zijn door mieren (Völkl et al. 1999). Alle bladluizen produceren honingdauw, maar ongeveer 60 % heeft effectief (facultatief tot obligaat) een mutualistische relatie met mieren. De mutualistische relatie is evolutionair erg labiel en kan in één genus verschillende keren verloren gaan of terug ontstaan. Het lijkt erop dat soorten die zich voeden met dieper gelegen floëemsap eerder een relatie met mieren aangaan. Deze kunnen hun monddelen minder snel terugtrekken en bijgevolg minder snel ontkomen aan predatoren (Shingleton et al. 2005). Mutualistische soorten zullen bij het tokkelen door de antennen van de mieren gestimuleerd worden om een druppel honingdauw vrij te stellen. Niet bezochte bladluizen laten honingdauw naar beneden vallen. Mutualitische bladluizen produceren in vergelijking met niet bezochte bladluissoorten meer honingdauw die bovendien kwalitatief beter is (meer trisacchariden). Bovendien vormen ze densere kolonies Het voordeel voor de gemolken bladluizen ligt in een betere bescherming tegen predatoren en parasitoiden en tegen minder schimmelinfecties (Völkl et al. 1999).

De mier-bladluis interactie heeft twee tegengestelde effecten op planten (Styrsky & Eubanks 2007). Enerzijds prederen de mieren op de schadelijke (niet honingdauwproducerende) herbivoren van de planten. Anderzijds kan de mutualistische relatie ook nadelig zijn voor de planten, omdat de mieren hoge abundanties van bladluizen in stand houden (Styrsky & Eubanks 2007). De meeste studies wijzen desalniettemin op een netto positief effect voor de planten (Styrsky & Eubanks 2007).

Honingdauw vormt in tegenstelling tot prooien een voorspelbare, hernieuwbare bron die op vaste plaatsen kan verzameld worden. De carbohydraten kunnen snel gemetaboliseerd worden of via trophallaxis (= uitwisseling van vloeibaar voedsel door het terug op te braken) uitgewisseld worden tussen de werksters. De prooien worden vooral als bron van proteïnen en lipiden aangewend. Ze zijn erg energierijk, maar kunnen veel trager omgezet worden. Daarom worden de kolonierespiratie en foerageeractiviteiten vooral gestuurd door carbohydraten (honingdauw) (Nonacs 2002).

[iasimov]

@Art747: Bijzonder interessant artikel

[Art747]

Dus als ik het goed lees is de de trisaccharide melezitose een zeer belangrijk onderdeel van de honingdauw. Zit dat nu ook in het recept van honingdauwsurrogaat? Anders zou het een idee zijn om eens uit te zoeken of er trisaccharides kunnen worden toegevoegd en in het bijzonder melezitose. hier lees ik dat er zo genaamde dennenhoning zou bestaan. http://nl.wikipedia.org/wiki/Melezitose . Misschien een idee om wat toe te voegen aan het recept? te koop: http://www.imkerij-immenhof.nl/webshop/ ... oning.html

[Art747]

Honingdauwsurrogaat 2.0. Marchalina hellenica is een luizensoort dat in naaldbomen (Pinus brutia) voorkomt in Turkije en Griekenland. Een bepaalde bijensoort neemt de honingdauw op die de luizen produceren. Lokale imkers maken er zo genaamde pine honey van (dennenhoning). Deze honing bevat dan ook veel honingdauw. Een van de belangrijkste bestanddelen is Melezitose. Dat is een tri-sacharide. Het idee is dat mieren ook tri-sacharides nodig hebben. Het honingdauwsurrogaat recept bevat geen tri-sacharide.

(Esdoornsiroop is een di-sacharide en glucose een mono-sacharide). Door dennenhoning in een kleine hoeveelheid toe te voegen aan het bestaande recept (van Mika/Floris?), wil ik honingdauwsurrogaat 2.0 maken. In plaats van 130 gram glucose wil 100 gram glucose gebruiken en 30 gram dennenhoning. Ik wil het gaan gebruiken bij de 2 van de startende kolonies Lasius Niger, die ik van de recente bruidsvluchten heb.

De kosten vielen wel mee. Een pot van 500 gram natuurlijke Turkse dennenhoning kost 7,49 euro. (Kan je ook op he brood smeren of in de yogurt doen.)