Al een poosje geleden laten merken dat ik enorm graag een oecophylla smaragdina (weefmier) kolonie zou willen hebben. Ik laat me niet tegenhouden door het feit dat ze nergens leverbaar zijn op het moment (rond de zomer waarschijnlijk weer) en dat m'n vrouw er niet echt om staat te springen

Ik heb het er toch op gewaagd en alvast in een formicarium geïnvesteerd, juist dat ze nog niet leverbaar zijn geeft me wat tijd te experimenteren!
Het meest coole van dit project is denk ik de 'formotica' (domotica voor mieren...



Waarom deze mier?
In Thailand zag ik de mieren in het wild en vond ze gewoon erg mooi om naar te kijken. (eigenlijk was het gewoon liefde op het eerste gezicht

Zoals bij de meesten van jullie vast bekend, maakt de weefmier zijn nest het liefst in een levende plant door blaadjes aan elkaar te weven.
Dit maakt het een extra interessante soort, zowel kwa gedrag als kwa eisen: Iets totaal anders dan de verschillende messor sp. die ik nu heb/gehad heb.
Exterieur: De gekozen woning
Omdat het flink in het zicht staat in huis en mensen me al raar genoeg aan kijken als ik over de hobby vertel, besloot ik niet te veel te doe-het-zelven aan het nest zelf.
Ik heb gekozen voor een Antstore "arena center high" (https://www.antstore.net/shop/en/starte ... -ants.html) kit van 20x20x40cm.
Liever had ik het grotere model (30x30x60), maar die werd niet buiten Duitsland verscheept en na wat heen en weer gemaild, wilde Antstore me ook niet echt verder helpen (zoals naar hun partner shop in Duisberg versturen).
Het mooie van de "arena center" serie, vind ik de ingebouwde metertjes, liggende rand aan de bovenkant + los deksel met gaten voor ventilatie+lamp en de extra gaten aan de onderkant om nesten, voeding enz aan te sluiten.
Gezien de soort vrij agressief is en goed kan klimmen en de plant best wel eens zou gaan kunnen groeien... ga ik er vanuit dat ik straks niet heel makkelijk meer in de bak kan komen. De gaatjes in de zijkant lijken me dan ook ideaal voor extra ventilatie en snel eten te kunnen toedienen.
Interieur: De beplanting

Ik ben begonnen met een randje te maken van tuinhout, omdat ik niet wilde dat de gaatjes aan de linkerzijkant onder de grond kwamen te liggen. De gaatjes aan de rechterkant zitten bewust wel onder de grond (zie 'Klimaatregeling").
Ik heb gekozen voor een 'geldboom'. De weefmier heeft een plant nodig met niet de dikke bladeren en de geldboom is een natuurlijke keuze voor deze soort. Het is nog even afwachten hoe dit groeit in mijn bak.
Ook heb ik nog een klein vetplantje geplant, ter aankleding.
Klimaat+licht
Een tropische mierensoort heeft een warmen en vochtige omgeving, wat ik zoveel mogelijk automatisch wilde gaan regelen.
Voor de temperatuurregeling heb ik besloten voor een warmtematje te gaan.
De vochtigheid heeft me wat meer research gekost. eerst wilde ik zo'n 'fogger', want dat leek me er wel cool uitzien.
Na even goed nadenken, leek het me dat er een groter risico was dat het nest te vochtig werd (ivm gesloten deksel) dan dat het te droog werd. Teveel vocht = rottende planten en weinig zicht

Dus leek het me handiger in goede ventilatie te investeren.
In het deksel past precies een ventilatortje wat ik ook bij Antstore heb gekocht.
Aan de onderkant heb ik een gat met een ventilatieroostertje (ook van Antstore (lijkt zo uit een 3d printer te komen)).
Door dat gat aan de onderkant merk ik dat er een aardige luchtstroom ontstaat (jippie).
Voor de bewatering heb ik gekozen om het bijgeleverde drinksysteem aan de kant te hangen wat onder de grond zit. Zo krijgen de plantjes water en omdat zal, door de warmtemat die er direct onder ligt, de algehele luchtvochtigheid omhoog gaan.
Als verlichting heb ik gekozen voor een LED spot van het merk 'innr'. Dat een draadloos dimbare lamp die perfect samenwerkt met mijn Philips Hue systeem (voordeel tov Philips lampen: een stuk goedkoper, namelijk 20 euro).
Dat scheelt me niet alleen een tijdschakelaar, maar ook het mooi dat het licht langzaam (gedimt) aan gaat EN dat ik het zou kunnen combineren de klimaataansturing (bijv. dat het iedere dag even lang licht is als in Thailand).
Klimaat+licht - The geeky part
Dit was mijn stappenplan:
* Temperatuur + vochtigheid uit kunnen lezen via mijn wifi netwerk
* Temperatuur + vochtigheid naar een display sturen
* Relais kunnen schakkelen via mijn wifi netwerk
* Home automation systeem opzetten waarmee ik deze gegevens kan uitlezen, en met de hand relais kan sturen
* Home automation systeem inregelen met de juiste regels



Stap 1: temperatuur + vochtigheid uit kunnen lezen via wifi netwerk
We beginnen met de 'brains' van het formicarium, daarvoor heb ik gekozen voor een NodeMCU (~4euro) , dat is een ESP8266 (programmeerbaar+wifi) module met wat praktische handigheidjes (5V, USB, breakout pins etc).
Aan de nodeMCU hangt een temperatuur en vochtigheidssensor, die ik via een van de gaten onder de grond de bak in heb geleid (met een rietje eromheen om de draadjes te beschermen).
De NodeMCU is makkelijk te programmeren via Arduino IDE en binnen een avondje kon ik in mijn browser de temperatuur en luchtvochtigheid uitlezen.
(meer details over de software? laat t me weten.)
Stap 2: temperatuur + vochtigheid uit kunnen lezen via display
Natuurlijk is het het makkelijkst als ik zonder internet ook de temperatuur en luchtvochtigheid kan uitlezen. Ik vond op het internet een goedkoop, klein OLED displaytje (http://www.tinytronics.nl/shop/Display/ ... pixels-wit), wat erg goed werkt. De documentatie van de pinnetjes was niet super, maar er waren standaard libraries beschikbaar, waardoor ik de software vrij snel werkend had.
Stap 3: relais kunnen schakelen via mijn wifi netwerk
In dezelfde webshop als van het display, vond ik ook een relais printje, wat nodig is om relatief zware electronica, zoals de ventilator en het warmtematje, te kunnen schakelen.
http://www.tinytronics.nl/shop/Diversen ... oog-actief
Hoe zien de berichtjes er uit?
Ik kan de status uitlezen door een GET request te doen, bijv.:
Code: Selecteer alles
$ curl http://192.168.0.60
{"id": "LEN-ANT-WEAVER", "temperature": 21.0, "humidity": 78.7, "humidify": 1, "heat": 1}
Code: Selecteer alles
$ curl -X POST -d {"heat":false} http://192.168.0.60
Ik had nog een ongebruikte Raspberry Pi liggen en na wat software vergeleken te hebben, kwam ik uit bij Home Assistant (zie screenshot boven). Dit integreert vrij makkelijk met de andere apparaten die heb, heeft een frisse interface en is makkelijk uit te breiden, wan Python.
Na wat spelen (mijn vrouw 's ochtend wakker maken met een lief bericht en live-weer data (via de tv, via chromecast, met google text-to-speech

Stap 5: Home automation systeem inregelen met de juiste regels
Na wat geexperimenteerd te hebben onder verschillende omstandigheden, heb ik besloten de regels in Home Assistent simpel te houden:
* <60% luchtvochtigheid: fan uit
* >80% luchtvochtigheid: fan uit
* <22 C: warmtemat aan
* >28 C: warmtemat uit
Vooral de luchtvochtigheid flikkert soms meerdere keren per uur. De warmtemat is eigenlijk continu aan, omdat het maar een paar graden verwarmd en het binnen bij mij vaak niet al te warm is.
Meetresultaten van een dag:

(Visualizatie is uit LogEntries, wat ik gebruik om wat meer inzicht te krijgen in mijn data over langere periode, zonder dat mijn Raspberry Pi dat hoeft op te slaan).